Alevilikte Kırklar kavramı, varoluşun başlangıcını temsil eder. Günümüzde Alevi-Bektaşi inanç sisteminde görülen bir çok ritüel de Kırklar'a dayandırılmaktadır. Kırklar Meclisi, Kırklar Cemi ve ilk olarak burada dönülen Kırklar Semahı'nın temellerinin bu mitolojik anlatıdan beslendiği bilinmektedir. Kırklara karışmak, kırklara katılmak gibi deyimlerle de Kırklar anlatısı güçlendirilmiştir.
Kırklar denildiğinde ilk başta erenler ve evliyalar akla gelmektedir. Kırklar ayrıca Alevi inancına mensup olanlara verilen bir isim haline gelmiştir. Alevilerin yoğun olarak bulunduğu bölgelerde Kırklar adını taşıyan ziyaretler ve türbeler sıklıkla yer almaktadır.
Afyonkarahisar'ın Sandıklı İlçesinde de "Kırklar" adına bir türbe yer almaktadır. Sandıklı'ya kuş bakışı bakan bir tepenin yamacında yer alan bu türbenin bulunduğu mevkiye "Kırklar Kümeleri" adı verilmiştir. Kırklar Türbesi, Sandıklı'nın Ece Mahallesi sınırları içerisinde yer alırken, mahallelerin bölünmesi sonucunda, yeni kurulan Fatih Mahallesi sınırları içerisinde kalmıştır. Oysa "Kırklar Kümeleri" olarak adlandırılan bu yere "Kırklar" adının verilmesi çok daha anlamlı olurdu.
Kırklar Türbesi'nin en son hali, Abdurrahman Taşkelek tarafından, annesi Safiye Taşkelek anısına yaptırılarak bu şekli almıştır. Türbe yapılmadan önceki durumu ise, üstü ve etrafı açık etrafı duvarla çevrili taş yapı bir yatır şeklindedir. Daha sonra türbenin yanına birde ek yapılmıştır. Burası şimdilerdeyse mescit durumuna getirilmiş vaziyettedir. Sandıklı ve çevresinden Kırklar Türbesi'ne çok sayıda ziyaretçi gelmektedir. Kırklar Türbesinin türbedarlığını Tepekent diyede bilinen, Kırklar Kümeleri'nde yaşayan Alevi canlarımız yapmaktadır. Türbe bahçe içerisinde etrafı ağaçlık ve yeşillik geniş bir alana sahiptir.
Türbeye ziyaret için gelenler burada dua ederek, çerağ(mum) yakarak, dileklerde bulunurlar. Bu dileklerde bulunulurken uygulanan şekillerden en göze çarpanı, ziyaretçilerin türbe etrafındaki taşlarla şekiller çizmeleridir. Ziyaretçiler gönüllerinde olanı bu taşlarla toprağın üzerine resmederler. Kimisi ev şekli yapar, bacası tüten bir yuva diler. Kimiside gönlünde olanı, aklından geçeni Kırklar'da diler. Hiç kimsede bu şekillere dokunmaz, bilerek bozmaz. Çünkü bu inançlar bizim zenginliklerimizdir. Gönüldeki dilekler Hak'tan dilenmektedir, Kırkların yüzü suyu hürmetine.
Kırklar, Güruh-u Naci'dir. Yani temiz toplumu temsil ederler. Kırklar Meclisi'nde bulunanlar, Kırklar Cemi'nde, Kırklar Semahı dönenler, inançlarına ve bu inancın dalları olan türbelerimize ve dergahlarımıza sahip çıkmalıdırlar. Kırklar Türbesi'de bir Alevi dergahıdır. Bizler bu dergaha sahip çıkmalıyız, dergahlarımızı kendi ellerimizle başkalarına teslim etmeden. Kırklar Türbesi'ne sahip çıkması gerekense yine Alevi toplumudur. Kırklar'a hizmet eden canların nefesleride Kırklar Meclisi'nde var olur böylelikle.
 |
| Kırklar Türbesi / Sandıklı |
Metin ÖZDEMİR
Bu yazımız Serçeşme Dergisi'nin Ocak 2016 tarihli, 26. sayısında yayınlanmıştır.
YanıtlaSil